Przemoc domowa. W kręgu najważniejszych definicji

W tym artykule przyjrzymy się bliżej treści Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, przeanalizujemy samo pojęcie przemocy domowej w kontekście treści artykułów, jak również prześledzimy najnowsze ratyfikowane uzupełnienia i doprecyzowania.

Zgodnie z przyjętą treścią konwencji stambulskiej w zakres przemocy domowej wchodzą wszelkie akty przemocy zdarzające się w rodzinie, w gospodarstwie domowym, a także te wydarzające się między małżonkami lub partnerami, nawet jeśli nie dzielą oni wspólnego miejsca zamieszkania. Co istotne, w memorandum konwencji stambulskiej znalazła się informacja, że przemoc domowa dotyczy również przemocy międzypokoleniowej, do której zazwyczaj dochodzi pomiędzy rodzicami a dziećmi, choć zdarzają się również inne przypadki.

Przemoc domowa obejmuje przemoc fizyczną, seksualną, psychologiczną i ekonomiczną, a także powoduje uraz psychiczny bądź fizyczny, jak również cierpienie moralne czy straty majątkowe. W zdecydowanej większości ofiarami przemocy domowej są kobiety – ich sytuacja staje się poważniejsza o tyle, o ile stają się zależne od sprawcy z powodów społecznych, ekonomicznych, emocjonalnych czy ze względu na prawo pobytu.

Novum stanowią te ustępy artykułu ustawy, które wprost odnoszą się do przemocy ekonomicznej i zjawiska cyberprzemocy. Przemoc domową stanowią zatem również te zachowania, które ograniczają bądź całkowicie pozbawiają ofiarę dostępu do środków finansowych lub możliwości znalezienia zatrudnienia czy też uzyskania pełnej samodzielności ekonomicznej. Na temat przemocy ekonomicznej i konieczności objęcia jej precyzyjną definicją wskazywał m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich w swoich wystąpieniach z lat 2014-2019.

Zgodnie z rezultatami badań przeprowadzonych przez Agencję Praw Podstawowych w 2014 roku częstymi przykładami przemocy ekonomicznej są: pozbawienie ofiary prawa do samodzielnego decydowania na temat finansów w rodzinie, zabronienie ofierze robienia samodzielnych zakupów w sklepie oraz zakaz wykonywania pracy poza miejscem zamieszkania. Do innych przykładów przemocy domowej należą: wydzielanie pieniędzy, zabieranie środków finansowych (np. emerytury czy renty), stawianie opresyjnych warunków, które ofiara musi spełnić, aby otrzymać należne jej świadczenie czy wynagrodzenie, jak również zabieranie karty kredytowej czy też stawianie warunków przy wykonywaniu obowiązku alimentacyjnego względem dziecka. Ustawodawca odnosi się również do przypadków, kiedy to osoba doznająca przemocy ma ograniczoną możliwość podjęcia pracy zawodowej, bowiem sprawca przerzuca całość obowiązków opiekuńczych na ofiarę, uniemożliwia jej łączenia roli rodzinnej i zawodowej, broni jej pójścia na studia i zabrania rozwijania własnej kariery. Wbrew stereotypowi społecznemu zachowania te nie powinny być normalizowane i uzasadniane – noszą one znamiona przemocy domowej.

Ostatnie wpisy

Magdalena Messer

Copywriterka. Sed ut perspiciatis unde omnis iste natus error sit voluptatem accusantium doloremque laudantium, totam rem aperiam, eaque ipsa quae ab illo inventore veritatis et quasi architecto beatae vitae  

Stowarzyszenie Pactum

ul. Mickiewicza 38, 74-400 Dębno

tel. 502 455 394

tel. 789 423  892 

e-mail: biuro@stowarzyszeniepactum.pl 

Zadanie współfinansowane ze środków Województwa Zachodniopomorskiego